Na fali zeszłotygodniowego i przede wszystkim niedzielnego zainteresowania balonami, które było spowodowane misją Redbull Stratos, przypomniało mi się historyczne wydarzenie z Krakowa związane z balonem.
Pierwsi na świecie szczęśliwcy, którym udało się by balon napełniony gorącym powietrzem wzniósł się w powietrze, to bracia Montgolfier - Joseph i Jacques (od ich nazwiska balony na gorące powietrze nazywano często montgolfierami). Miało to miejsce w roku 1782 r. w ich prywatnym ogródku, a 4 czerwca 1783 r. przeprowadzono publiczny pokaz na łące koło Annonay. Pierwszymi ludźmi, którzy zdecydowali się na lot balonem byli Jean-François Pilâtre de Rozier i markiz d'Arlandes, już w roku 1783 r. Ich lot trwał ok. 25 minut na wysokości ok. 100 m. Panowie pokonali ok 9 km nad Paryżem.
Jak to zwykle bywa, w źródłach nie ma zgodności co do pierwszeństwa w kraju, ale PODOBNO (:P) pierwszą (nieudaną zresztą :P) próbę wzlotu balonem na rozgrzane powietrze w Polsce, przeprowadzono na dziedzińcu Collegium Physicum przy ul. św. Anny 6, 17 stycznia 1784 r. Budowę balonu wykorzystanego w tej akcji rozpoczęto już w roku 1783.
1 kwietnia 1784 r. z terenu krakowskiego Ogrodu Botanicznego Jan Śniadecki (matematyk i astronom) wraz z Janem Jaśkiewiczem (fizyk, chemik i dyrektor Ogrodu Botanicznego), Franciszkiem Scheidtem (fizyk) oraz Janem Szasterem (lekarz) przeprowadzili udane próby wzlotu balonu na rozgrzane powietrze zwanego również banią napowietrzną :) Masa wykorzystanego balonu to ok. 20 kg, a wysokość ok. 9 m. Według przeprowadzających eksperyment, balon utrzymywał się w powietrzu ok. 30 minut - wniósł się nad ziemię o godz. 10.17, a wylądował o godz. 10.47 między Bramą Floriańską a furtą Mikołajską.
A tak opisywano eksperyment:
Dnia Igo Kwietnia czas pokazał się cichy i pogodny: po przygotowaniu
wszystkiego i zaciągnieniu warty, dany był pierwszy odgłos przez trzy
strzelania z moździerzy, po którem liczba wielka Spektatorów na
dziedziniec i pole przyległe zgromadziła się. (...) Banię po krążkach do
góry wyciągnioną, zaczęto wypełniać. Naprzód kilka wiązek dobrze
wysuszoney słomy w ręku zapalone trzymane były w otworze Machiny, aby
wierzch iey opadły, podniósł się, i bez naruszenia, kolumnę płomienia
przypuścił
Eksperyment powtórzono w tym roku na dziedzińcu Collegium Maius - film wideo do obejrzenia tutaj.
Wypuszczanie balonów na gorące powietrze jest obecnie dość popularną, bo i widowiskową forma obchodzenia różnych wydarzeń, jubileuszy itd. Poniżej filmik z Nocy Muzeów w Ogrodzie Doświadczeń im. St. Lema w Krakowie podczas której wypuszczano lampiony na ciepłe powietrze.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz